بازی در همه سنین، از ابتدای کودکی تا انتهای بزرگسالی، میتواند فواید خود را داشته باشد. کودکان اتیسم نیز از این قاعده مستثنی نیستند و بازی کردن میتواند در کنار کاهش چالشها و مسائل این کودکان، به رشد آنها در زمینههای مختلف کمک شایانی نماید. بازی در درجه اول موجب شادتر شدن کودکان طیف اتیسم میشود و نیز میتواند کمک کند که به واسطه مشارکت کودک دارای اتیسم در فرایند بازی، زمینه کاهش درخودماندگی ابن کودکان فراهم شود. طبیعتا ادامه روند بازی موجب کاهش اضطراب این کودکان، کاهش کلیشهها و بهبود یادگیری در کودک اتیستیک میشود. در این مطلب به بازی مناسب برای کودکان اتیسم اشاره می کنیم.
در ادامه تعدادی از بازیهای مناسب برای کودکان اتیسم به همراه شرح مختصری از فواید و تاثیرات آنها را مرور میکنیم.
بازی مناسب برای کودکان اتیسم حرکت در تونل؛ از بهترینها
برای انجام این بازی لازم است چند نفر بزرگسال نیز با کودک دارای اتیسم همراهی داشته باشند. این بازی را میتوان به این صورت انجام داد که چند نفر بزرگسال در یک خط به صورت قطاری بایستند و پاهایشان را باز کنند. حالا لازم است کودک اتیستیک و سایر کودکان به ترتیب به حالت خزیدن از بین این تونل حرکت کنند و شعر بخوانند، و دوباره به ابتدای تونل برگردند.
این بازی میتواند برای یک کودک اتیستیک فواید و تاثیرات زیادی داشته باشد. یکی از مهم ترین این موارد رعایت نوبت گیری در کودکان است، چرا که کودک اتیستیک در این زمینه ضعفهای زیادی دارد. طبیعتا این که کودکان به نوبت از این تونل رد شوند، به تقویت این اصل مهم در کودک دارای اتیسم کمک میکند.
همچنین کودک دارای اتیسم در این بازی میتواند مفهوم انطباق را یاد بگیرد چرا که بواسطه رد شدن از تونل لازم است بدن خود را با اندازه تونل انطباق دهد. در واقع با تغییر سایز تونل در این بازی میتوان اندازه ها را نیز با کودک تمرین کرد و به کودک در جهت فراگیری این موارد کمک کرد.
پتوبازی ؛ یک بازی حرکتی مناسب برای کودکان اتیسم
این بازی بواسطه فرآیندی که دارد بیشتر از همه از نظر حسی_حرکتی به کودکان اتیستیکی کمک میکند که این مشکلات را در کنار مشکلات ارتباطی همراه خود دارند. دستورالعمل این بازی ساده است و میتوان از کودک مبتلا به اتیسم درخواست کرد که بر روی پتو دراز بکشد و سپس بقیه افراد پتو را بر روی زمین بکشند.
انجام این بازی هم از نظر حرکتی به کودک اتیسم کمک میکند و ماهیچه های او را تقویت میکند (به خصوص زمانی که خودش پتو را میکشد)، هم حس عمقی و سیستم تعادلی او را تقویت میکند. همچنین این بازی باعث میشود یک کودک اتیستیک تلاش بیشتری در جهت به اشتراک گذاشتن دنیای خود با سایر کودکان داشته باشد و برای شاد کردن سایر کودکان تلاش کند.
قایق رانی؛ پیشنهاد ویژه
چیزی که بیشتر از همه ما از این بازی انتظار داریم، کمک به افزایش مهارت کودک در زمینه زبان و نیز افزایش تحمل پذیری کودک است. همچنین این بازی به واسطه وانمودی بودن، مهارت بازی وانمودی را در کودک مبتلا به اتیسم تقویت میکند و میتواند به رشد مهارت بازی در او کمک شایانی کند.
انجام این بازی نیاز به وسایل پیچیدهای ندارد و میتوان به کمک یک جعبه بزرگ این بازی را انجام داد. روی این جعبه عکس قایق (یا حتی ماشین یا قطار) بچسبانید و چند کودک را سوار قایق کنید. سعی کنید در زمان انجام این بازی حتما از یک لحن اغراق آمیز استفاده کنید و مثلا با اغراق بگویید وای چه موج بزرگی! به این شکل توجه کودک به عناصر بازی به خوبی جلب میشود. همچنین میتوان در زمان قایق رانی کودکان را به شعر خواندن ترغیب کرد و به واسطه آن حس همراهی و مشارکت را در کودک اتیستیک بالاتر برد.
تمرین افعال مختلف مثل بیا، برو، افتاد، سوار شو و … به واسطه سبک این بازی میتواند انجام شود و طبیعتا این مساله موجب افزایش سطح زبانی کودک خواهد شد. همچنین مهارت نوبت گیری نیز در کودک اتیستیک توسط این بازی تقویت میشود.
رنگ کردن: شناخت اعضای بدن
برای تقویت درک و شناخت در کودکان دارای اتیسم و به طبع آن افزایش خزانه واژگان و افزایش مهارتهای زبانی آنها، میتوان بازیهای مختلفی را با کودک دارای اتیسم تمرین کرد. یکی از بهترین بازیها بخصوص برای کودکان اتیستیکی که مشکلات توجه و تمرکز را دارند استفاده از رنگ برای رنگ آمیزی قسمتهای مختلف بدن، نقاشی کردن و … است.
مثلا میتوان با استفاده از چند رنگ مختلف قسمتهای مختلف بدن مثل دست، پا، مو و … را رنگ آمیزی کرد و همزمان اسم این قسمتها را با استفاده از یک لحن آهنگین و کودکانه تمرین کرد. یا میتوان با استفاده از چند رنگ مختلف شعر چشم چشم دو ابرو را با کودک تمرین کرد و در کنار آن اعضای مختلف بدن را با رنگهای مختلف نقاشی کرد.
تقویت تماس چشمی، تقویت مهارت نوبت گیری و شناخت اعضای بدن از جمله تاثیراتی است که این بازی میتواند برای یک کودک دارای اتیسم به همراه داشته باشد.
سایر بازیهای مناسب برای کودکان اتیستیک
گستره بازیهایی که میتوان با یک کودک دارای اتیسم انجام داد و بواسطه آن رشد مهارتهای کودک را تسریع کرد، بسیار زیاد است. در کنار مواردی که گفته شد میتوان بازیهایی همچون تاب بازی، حباب بازی، مرتب کردن اشکال مختلف و … را نام برد که هرکدام به شکلی میتوانند کودک اتیستیک را به جلو رانده و درخودمانگی او را کمتر و کمتر کنند.
