کار به فعالیتهای روزمره اطلاق می شود که افراد در خانواده و اجتماع برای پر کردن زمان و ایجاد معنا و هدف در زندگی انجام می دهند. کاردرمانی و افراد دارای مشکلات و اختلالات سلامتی کمک می کند تا فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرند. کاردرمانی برای ابعاد مختلف جسمی و روانی بیمار کار می کند. یکی از اهداف اصلی کاردرمانی به استقلال رساندن مراجعه است به نحوی که پس از پایان جلسات بتواند کارهای روزمره خود را بدون کمک انجام دهد. کاردرمانی کودکان با استفاده از مداخلات علمی از کودکان حمایت نموده و به آنها در بهبود مهارت های حرکتی ظریف و درشت، نحوه ابراز احساسات موثر، مراقبت از خود، مهارت های اجتماعی، کنترل احساسات و همچنین یادگیری کمک می کند.
کاردرمانی کودکان شامل چیست؟
۱. مهارت های حرکتی
- مهارت های حرکتی درشت مانند نشستن و تعادل
- مهارت های حرکتی ظریف مانند بستن بند کفش و غذا خوردن
2. مهارت های یادگیری و عملکرد های اجرایی مثل حافظه فعال، توجه و تمرکز
۳. حمایت های عاطفی و اجتماعی
۴. پردازش های حسی، مدیریت حساسیت های حسی، کنترل رفتار و توانایی تمرکز
۵. مراقبت های شخصی مانند حمام و بهداشت، دستشویی رفتن و خوابیدن
۶. کمک در زمینه تغذیه کودک
۷. تکنولوژی
- تجویز کردن فناوری های کمک کننده برای یادگیری و مهارت های حرکتی و عملکردی
۸. مشاوره برای والدین و آموزگاران و ارائه ارزیابی و توصیه هایی برای کمک به یادگیری، رفتار و توجه
کاردرمانی برای چه کودکانی مفید واقع می شود؟
کودکان با هرگونه چالش یادگیری، حسی و رشدی می توانند از خدمات کاردرمانی بهره مند شوند که شامل :
- مشکلات رشدی
- چالش در یادگیری
- مشکلات تمرکز و برنامه ریزی
- اختلالات طیف اتیسم
- اختلالات بیش فعالی و نقص توجه
- مشکلات نارساخوانی و مشکلات نوشتن
- اختلالات پردازشی حسی
- مشکلات سلامت روان و مشکلات رفتاری
- فلج مغزی
- مشکلات کروموزومی، ژنتیکی، مادرزادی و آسیب های ناشی از ضربه
انواع کاردرمانی کودکان
- کاردرمانی جسمی (جسمی _ حرکتی)
- کاردرمانی ذهنی (ذهنی_آموزشی)
- موسیقی درمانی
- بازی درمانی
- اتاق تاریک
این فعالیت ها برای کودکان با مشکلاتی همچون :
مشکلات حرکتی (دیر راه رفتن، راه نرفتن، تاخیر در حرکت) ، دفورمیته های مادرزادی مثل فلج مغزی که سبب مشکلاتی در راه رفتن، نشستن، گردن گرفتن، عدم وجود تعادل حین راه رفتن، کندی حرکتی و…. می باشد.
کاردرمانی به کودکان دچار آسیب های حرکتی از طریق تمرین درمانی، ماساژ درمانی، تحریکات حسی حرکتی و … کمک میکند.
مزایای کاردرمانی کودکان
- کمک به انجام فعالیتهای روزمره
کاردرمانی به کودکان درحال رشد کمک کرده تا در فعالیت های روزمره از جمله مسواک زدن، لباس پوشیدن، و… با چالش روبرو نشوند. هدف کاردرمانی بهبود این مهارت های مرتبط با زندگی روزانه کودک می باشد.
- بهبود پردازش های حسی
کودکانی که مشکلاتی در پردازش های حسی دارند قادر به دریافت اطلاعات کافی از طریق پنج حس بینایی، شنوایی، بویایی و لامسه نیستند. اغلب این کودکان از حساسیت های بیش از حد یا حساسیت کم برخوردار هستند. کاردرمانی از طریق بهبود توانایی ها و تنظیم ورودی های حسی به این کودکان کمک می کند.
- توسعه و بهبود مهارتهای حرکتی
کودکانی که در رشد و توسعه مهارت های حرکتی با چالش مواجه هستند، در یک یا چند مورد از موارد زیر دچار مشکل می باشند :
- بازی با اسباب بازی ها و پازل ها
- استفاده از قیچی
- باز و بسته کردن زیپ و دکمه و بند کفش
- نقاشی و رنگ آمیزی
- دست خط بد و مشکل در نوشتن حروف و اعداد
- عدم تسلط دست
- بالا و پایین رفتن از پله ها
- هماهنگی دو طرف بدن
- درک مفهوم راست و چپ
- تعادل ضعیف
- بهبود تعاملات اجتماعی
در مواردی که کودک رفتارهای غیرعادی همچون عمدا به زمین افتادن، ایستادن در فاصله خیلی نزدیک به همسالان و دویدن ناگهانی به سمت آنها در زمین بازی از خود نشان می دهد مداخلات کاردرمانی ضروری میباشد.
برخی از تمرین خانگی کار درمانی کودکان
- سطل های حسی
برای این تمرین وسایل خانگی معمولی را جمع کرده و در یک ظرف پلاستیکی قرار دهید. مثلاً توپ های پنبه ای، کاغذ، سکه و… . از کودک بخواهید آنها را لمس کند این تمرین برای آشنایی بیشتر با تجربه های لمسی می باشد و همچنین میتواند و مهارتهای ادراک بصری، زبانی و حرکتی را بهبود ببخشد.
- خمیر بازی
یک بازی لذت بخش برای کودکان از آب ارتقای مهارت هایی همچون اکتشافات بافت، مهارت های بینایی و تنظیم احساسات کمک می کند.
- فعالیت های تکراری
کودک را به فعالیتی که شامل تکرار می شود مشغول کنید. مثلاً پرتاب توپ به جلو و عقب. فعالیت های تکراری بخشی از مغز را که در تنظیم احساسات نقش دارند درگیر می کند.
- مسابقه نِی
یک ظرف پلاستیکی بزرگ را پر از آب کنید و دو شی سبک مانند قایق کاغذی را روی آن قرار دهید. سپس به همراه کودک تلاش کنید قایق را به سمت دیگر ظرف بکشانید. هرکس زودتر این کار را انجام دهد برنده می شود!
از آن جایی که کودکانی که در پردازش های حسی مشکل دارند، اغلب در حرکات دهانی هم با مشکل مواجه هستند، این بازی یک تمرین خوب برای آن ها محسوب می شود.