در ابتدا نگاه مختصری داریم به تعریف بیش فعالی و علائمی که کودکان بیش فعال ممکن است با آن درگیر باشند. بیش فعالی و کمبود توجه یا به اختصار ADHD یکی از اختلالات رشدی است که در میان کودکان شیوع زیادی دارد و معمولا با علائمی نظیر نقص در توجه و تمرکز، فراموشی، حواس پرتی، بی قراری، تحرک زیاد، مشکل در یادگیری و به خاطرسپاری موارد مختلف، عدم ماندگاری روی یک بازی یا تکلیف و … شناخته میشود. به همین دلیل هم کودکان بیش فعال و هم والدین، مربی، معلم و درمانگران این کودکان با چالشهای فراوانی در مسیر رشد و آموزش این کودکان روبرو هستند. کلاس های مناسب کودکان بیش فعال چیست در ادامه پاسخ روشنی بهه این سوال خواهیم داد.
یکی از بزرگترین چالشهایی که والدین این کودکان با آن روبرو هستند، زمانی است که این کودکان وارد سن مدرسه میشوند. یادگیری و پیشرفت درسی و چالشهای مربوط به آن در مورد کودکان بیش فعال از مواردی است که بیشترین نگرانی را در والدین این کودکان در پی دارد. از جمله سوالاتی که والدین این کودکان با آنها درگیر هستند، سوالاتی از قبیل اینکه: آیا میتوانم کودکم را به مدارس عادی بفرستم؟ یا فرزندم را به مدارس مخصوص کودکان بیش فعال بفرستم؟ آیا مدارس مخصوص کودکان بیش فعال میتوانند کودکم را در مسیر درست قرار دهند؟ و …
کلاس های مناسب کودکان بیش فعال
فعالیتهای مناسب برای کودکان بیش فعال باید به گونهای باشند که انرژی بالای این کودکان را تخلیه کرده و یا به سمت فعالیتهای مفیدتر ببرند. در ادامه به معرفی چند بازی و فعالیت مناسب برای کودکان بیش فعال میپردازیم.
بازیهای فکری
از آنجایی که بازیهای فکری به گونهای هستند که نیازمند یک جا نشستن و تمرکز بالا و در کنار آن جستجوی راههای فکری جدید هستند، به خوبی میتوانند هیجانات کودک بیش فعال را تخلیه کرده و توجه و تمرکز او را بهتر نمایند. از جمله بازیهای فکری مناسب برای این کودکان میتوان شطرنج، معما، پازلهای ساده، بازی نخ و مهره و …. را نام برد.
شنا
شنا و تاثیرات مثبت آن بر ذهن و بدن انسان بر هیچکسی پوشیده نیست. تاثیرات مثبت شنا به گونهای است که به خوبی میتواند در جهت تخلیه هیجانات و انرژی بالای کودکان بیش فعال به کار برود. زیرا این ورزش نیاز به تحرک زیادی دارد و در عین حال این تحرک در یک مسیر مشخص به کار گرفته میشود و همزمان توجه و تمرکز و مهارتهای ذهنی کودک را تقویت میکند. همچنین هورمون اندورفین در اثر ورزش شنا در بدن آزاد میشود که موجب بالا رفتن روحیه و تقویت اعتماد بنفس و حس آرامش ذهنی در کودک بیش فعال میشود.
کاراته؛ مناسب برای تخلیه انرژی
کاراته نیز همانند شنا یکی از ورزشهایی است که موجب آزادسازی هورمون اندورفین و در نتیجه ایجاد حالت نشاط و آرامش در کودکان بیش فعال میشود. از دیگر تاثیرات مثبت ورزش کاراته در این کودکان میتوان افزایش توجه و تمرکز بواسطه حرکات خاص این ورزش، ایجاد هماهنگی میان چشم و عضلات، تخلیه انرژی و تحرک بالای کودکان بیش فعال در یک مسیر مدیریت شده و … را نام برد.
موسیقی
استفاده از موسیقیو کلاسها و آلات موسیقی برای نظم دادن به انرژی و تحرک بالای کودکان بیش فعال، یکی از موثرترین راههایی است که متخصصان مربوطه پیشنهاد میکنند. این راهحل فوقالعاده مزایای بیشماری برای کودک بیش فعال دارد بخصوص اگر از نوع موسیقی آرامش بخش و با ریتم ملایم باشد. موسیقی باعث میشود که همزمان هر دو طرف مغز فعال شود و به این ترتیب هم توان ذهنی کودک بیش فعال را بالاتر میبرد و هم کمک شایانی به بهبود توجه و تمرکز او مینماید.
توانبخشی، مناسب برای کودکان بیش فعال
کلاسها و خدمات توانبخشی، خصوصا کاردرمانی و گفتاردرمانی، از مهمترین و اصلیترین راهکارهایی است که در جهت بهبود مهارتهای ارتباطی و ذهنی کودکان بیش فعال توصیه میشود. متخصصان کاردرمانی با استفاده و از ابزارها و پلنهای علمی به کودکان بیش فعال مهارتهای ذهنی مختلف را میآموزند و در کنار آن انرژی بالای این کودکان را به سمت مسیرهای آموزشی میبرند. همچنین در کنار آن گفتاردرمانی نیز به خوبی میتواند مهارتهای ارتباطی این کودکان را بالا برده و به رفع نیازهای آنها در ارتباط با جامعه کمک نماید.
کوهنوردی
یکی از معضلات اصلی کودکان بیش فعال که همواره چالشهای فراوانی را برای اطرافیان این کودکان به بار میآورد، نیاز بالای این کودکان به تحرک و راه رفتن است. یکی از بهترین فعالیتهایی که میتواند این نیاز را برآورده و مدیریت کند، ورزش کوهنوردی است، یه خصوص اگر این ورزش در یک مسیر مدیریت شده و از پیش تعیین شده انجام شود. والدین میتوانند با همراهی کودک بیش فعال خود زمانی را به کوهنوردی اختصاص دهند و در کنار افزایش توجه و تمرکز کودک و مدیریت انرژی او، یک فضای شاد و فرهبخش را بسازند.
موارد دیگر
والدین میتوانند با تنظیم و تغییر یک سری موارد در محیط خانه به بهبود شرایط کودک بیش فعال خود کمک نمایند. از آنجایی که بسیاری از این کودکان به دلیل مشکلات توجه و تمرکز در یادگیری و به خاطر سپردن موارد مختلف دچار مشکل میشوند، والدین میتوانند با استفاده از یک زنگ هشدار برنامههای روزانه مختلف را به کودک خود یادآوری کنند و از تاثیرات مضر بیش فعالی بکاهند. همچنین در حد امکان نباید برنامههای روزانه این کودکان به صورت ناگهانی تغییر کند و برنامه ذهنی آنها به هم بریزد. همچنین اتاق و محل سکونت این کودکان بهتر است خلوت و آرام باشد و موارد کم کننده توجه و تمرکز این کودکان کمتر شود.