متاسفانه برخی از والدین به دنبال تربیت شدن فرزندشان از طریق تلویزیون، صدا و سیما و شبکه های ماهوارهای هستند! غافل از اینکه نوزاد هیچ درکی از این برنامه ها و تبلیغات نداشته و تنها این تصاویر متحرک و رنگ های درخشان هستند که برای او جذابیت دارند.
این دسته از والدین که متاسفانه امروزه تعدادشان هم کم نیست، از روی بی حوصلگی، نداشتن آگاهی کافی، مشغله زیاد، نداشتن ایده و… سرگرمی کودک و نوزاد خود را در تلویزیون دیدن خلاصه کردهاند و با این کارشان بزرگترین ضربه را به فرزندشان وارد می کنند.
از چه سنی نوزاد می تواند تلویزیون ببیند؟
آکادمی متخصصان اطفال آمریکا توصیه می کنند که نوزاد زیر ۱۸ ماه در معرض هیچگونه صفحه نمایشی از قبیل تلویزیون، تبلت، مانیتور، لپ تاپ، موبایل و… قرار نگیرند.
آنها اظهار می کنند تماشای صفحه نمایش ها برای کودکان نوپا و بزرگتر نیز نهایتاً در حد چند دقیقه مناسب بوده و کودکان ۲ سال به بالا نیز نباید بیشتر از یک ساعت در روز در معرض هر گونه وسیله دیجیتالی باشند.
مضرات تلویزیون دیدن نوزادان:
تماشای تلویزیون در سنین نوزادی و مخصوصا قبل از ۱۸ ماهگی، ممکن است برخی مشکلات و مضرات را به همراه داشته باشد. در ادامه به تعدادی از مضرات احتمالی تلویزیون دیدن نوزادان اشاره می کنیم:
تأخیر در توسعه شناختی:
تحقیقات انجام شده نشان داده است که تماشای طولانی مدت تلویزیون در نوزادان ممکن است باعث بروز تأخیر در توسعه شناختی، زبانی و حرکتی آن ها شود. چرا که نوزادان به جای تعامل با محیط اطراف خود، درگیر تماشا و تمرکز بر برنامه های تلویزیونی و تصاویر متحرک دو بعدی می شوند.
تأثیر بر خواب:
تماشای تلویزیون قبل از خواب می تواند باعث در الگوی خواب نوزاد اختلال ایجاد کند. نور پرده های تلویزیون و محتوای محرک آن ممکن است قبل و حین خواب برای نوزادان مزاحمت ایجاد کرده و باعث کاهش کیفیت و مدت زمان خواب آن ها شود.
کاهش تعاملات اجتماعی:
تماشای تلویزیون موجب کاهش تعامل نوزاد با محیط و افراد اطراف خود می شود. نوزادان به جای تعامل با والدین و سایر افراد، توجه و تمرکز خود را روی صفحه تلویزیون قرار می دهند.
تأثیر بر رفتار نوزاد:
برخی برنامه ها، تبلیغات و محتوا های تلویزیونی ممکن است شامل تصاویر و وقایع ترسناک یا خشن باشند که می توانند بر رفتار نوزاد تأثیرات منفی داشته باشند. این محتوا ها ممکن است نوزاد را بترسانند و اضطراب او را افزایش دهند.
نقص در توجه و تمرکز:
تماشای تلویزیون می تواند باعث کاهش توجه و تمرکز نوزاد در سایر فعالیت ها شود. آن ها ممکن است دچار انحراف توجه شوند و علاقهی کمتری به بازی کردن، تعامل و یادگیری داشته باشند. تحقیقات نشان می دهند که نوزادانی که از سنین زیر دو سال در معض صفحات الکترونیکی بودند، نشانه هایی از اوتیسم و بیش فعالی را در سال های بعدی رشد از خود بروز می دهند.
تاخیر در مهارت های گفتار و زبان:
از آنجایی که نوزادان در تشخیص و تفکیک صدا ها مشکل دارند، صدا ها و موسیقی پس زمینه در فیلم ها و برنامه ها می تواند باعث ایجاد همه در ذهن نوزاد شوند. نوزاد قادر به تفکیک کلمات از موسیقی و صدا های پس زمینه برنامه های تلویزیون نیست و این امر شدیدترین ضربه را به یادگیری و شروع گفتار و زبان کودک خواهد زد.
در هر حال باید توجه داشت که میزان و چگونگی تماشای تلویزیون می تواند تأثیرات متفاوتی در هر نوزاد داشته باشد. برای کاهش مضرات احتمالی، توصیه می شود تلویزیون را به صورت کاملا محدود و با انتخاب محتوا های مناسب برای نوزاد خود مشاهده کنید.
نکات تماشای تلویزیون توسط نوزاد:
به طور کلی و طبق گفته های قبلی، توصیه می شود که تا سن دو سالگی، تماشای تلویزیون توسط نوزاد در محدود ترین حالت ممکن باشد اما در صورت تماشای تلویزیون کودک حتما موارد زیر را رعایت کنید:
انتخاب برنامه های مناسب سن:
در زمان انتخاب برنامه و شبکه مناسب، حتما برنامه های آموزشی و سازنده با محتوای مناسب سن کودکتان را در اولویت قرار دهید.
محدودیت زمانی:
تماشای تلویزیون را به مدت زمان محدودی برسانید و مطمئن شوید که کودک فقط در حضور شما و با نظارت شما تلویزیون تماشا می کند.
تماشا در حضور والدین:
تماشای تلویزیون حتما در حضور والدین و با تعامل فعال آن ها صورت گیرد.
تعامل پس از تماشا:
پس از تماشای تلویزیون با کودک درباره موضوع برنامه و نتیجه های آن صحبت کرده و حتما تعاملی پس از تماشای تلویزیون با کودک ایجاد کنید.
کاهش زمان تلویزیون دیدن نوزاد:
برای جلوگیری از تماشای بیش از حد تلویزیون توسط نوزادان زیر دو سال و سرگرم کردن آن ها با روش های سازنده و مفید می توانید از راهکار های زیر استفاده کنید:
تعامل و بازی:
برای جلوگیری از تماشای تلویزیون، می توانید با نوزاد خود تعامل کنید و بازی های سازنده انجام دهید. این بازی ها شامل بازی با اسباب بازی های مورد علاقه نوزاد، آواز خواندن، داستان خواندن و تعامل بینایی و حرکتی است.
نمونهگیری مثبت:
به جای تماشا کردن تلویزیون به نوزاد خود نمونه های مثبتی از تعامل اجتماعی، بازی و خلاقیت را نشان دهید. این امر می تواند باعث افزایش تمایل نوزاد به فعالیت های مفید و آموزنده و کاهش علاقه او به تلویزیون شود.
نقش پر رنگ والدین:
والدین می توانند نمونهای مثبت برای نوزادان خود باشند و به عنوان الگویی از رفتار های سالم و سازنده برای آن ها عمل کنند. هرچند که کودکان از دوستان و همسالان خود تاثیر می گیرند اما در نهایت به نمونه کوچکتری از والدین خود تبدیل می شوند. ایجاد فضای پر از کتاب در خانه، بازی کردن و تعامل با هم و پشتیبانی از توسعه شناختی و حرکتی نوزاد قطعا می تواند تمایل او به تماشای تلویزیون را کاهش دهد.
