بهترین راه درمان اتیسم

همانطور که می دانیم اختلال اوتیسم ناشی از بروز مشکل در روند تکامل مغز است و یک کودک از هر 51 کودک را درگیر می کند و چالش بر انگیز ترین اختلال رشدی است که با بیشترین سرعت در میان سایر اختلالات رشدی در حال گسترش است.بهترین راه درمان اتیسم چیست؟ در حال حاضر با وجود پیشرفت های علم پزشکی هنوز درمان قطعی برای اوتیسم یافت نشده است. با این وجود، گزینه های زیادی برای درمان از طریق توانبخشی و آموزش در اختیار کودکان اوتیسم و والدین آنهاست و بهترین راه برای درمان اختلال اوتیسم، درمانی است که تمامی سطوح آموزشی اعم از رفتار، زبان، جنبه های اجتماعی و … را در بر بگیرد.

در ادامه ما به بررسی جنبه های مختلف درمانی در کودکان اوتیسم و بهترین راه درمان اتیسم می پردازیم.

مداخلات درمانی در کودکان اوتیسم

پس بهترین راه درمان اتیسم، درمانی است که تمامی سطوح آموزشی را در بر بگیرد.

این مداخلات درمانی عبارتند از :

1-مداخلات رفتاری فشرده

2-درمان های زبانی

3-درمان های مبتنی بر جنبه های اجتماعی

4-درمان های مستلزم دست ورزی

5-مدیریت رفتاری و دارودرمانی

مداخلات رفتاری فشرده چیست؟

روش ABA

در این روش درمانی که یکی از شناخته شده ترین روش های درمان اوتیسم است و بر اساس روش تقویت رفتار مثبت به تغییر رفتار کودک کمک می‌کند.

به طور مثال والدین بعد از مشاهده کردن رفتار دلخواهی که کودکشان انجام می دهد (مثلا تشکر کردن) یک پاداش به او بدهند (مثلا دست زدن برای کودک). این پاداش احتمال بروز مجدد این رفتار را در کودک افزایش می دهد. با گذشت زمان درمانگر به کودک کمک می کند تا این رفتار را به محیط های دیگر نیز تعمیم دهد.

آیا روش ABA اوتیسم را درمان می کند؟

برای پاسخ به این سوال باید بدانیم که تمامی پیشرفت های کودک در زمینه ی مداخلات رفتاری صورت نمی گیرد. در این میان چیزی به نام «رشد» وجود دارد که مداخلات رفتاری به موازات آن اثر می کند. همچنین وجود رخداد های ذهنی مانند «فهم و کشف» را نیز نمی توان نادیده گرفت.

بنابراین نمی توان گفت که مداخلات رفتاری به تنهایی قادر به درمان اوتیسم می باشند.

درمان های زبانی

تبادل تصاویر(پکس)

روش درمانی پکس روشی است که طی آن کودک با استفاده از تصاویر با شما ارتباط برقرار می‌کند. این برنامه به منظور بهبود ارتباط غیر کلامی انجام می شود و کودک در این برنامه با استفاده تصویر پیام خود را به شریک ارتباطی خود می رساند.

اشارات

اشارات را به عنوان بخشی از رفتار کلامی هم می توان استفاده نمود، در عین حال مستقل هم می توان از آن استفاده کرد. از آنجایی که اشاره ماهیتی بینایی دارد و کودک اوتیسم به محرک های بینایی توجهی ویژه دارد، بنابراین اشاره تماس چشمی را نیز افزایش خواهد داد و علاوه بر آن استفاده از اشاره باعث رشد گفتار نیز می شود.

کاربرد شناسی: زبان در بافت اجتماعی

توانایی استفاده از لطافت های زبانی برای تسهیل تعامل اجتماعی در حیطه ی کاربردشناسی زبان قرار می‌گیرد که به کودک اوتیسم کمک می کند به محاوره با دیگران بپردازد.

توانایی هایی از قبیل:رعایت نوبت،اصلاح مکالمه، درک ضرب المثل ها، نوای گفتاری مناسب و … در حوزه ی کاربرد شناسی زبان قرار می گیرند.

گفتار درمانی

آسیب شناس گفتار و زبان روی تعامل اجتماعی،ارتباط کلامی و غیر کلامی (اشاره)، نامگذاری، توصیف، پرسش و پاسخ، محاوره و … کودک اوتیسم کار می کند. گفتاردرمان هم از روش های رفتاری و هم از شیوه های شناختی برای تسهیل موراد فوق استفاده می کند.

درمان های مبتنی بر جنبه های اجتماعی

داستان های اجتماعی

داستان اجتماعی، داستان کوتاهی است که موقعیت، مفهوم یا یک مهارت اجتماعی را در قالبی قابل فهم برای کودک دارای اوتیسم توصیف می کند. در بخش نتیجه داستان، حساسیت افراد دیگر نیز به رفتار شخصیت داستان مورد توجه قرار گرفته و شخصیت داستان رفتارش را اصلاح می کند. بخشی از رفتار های تکراری کودک اوتیسم ناشی از آن نیست که آن عادت ذاتا تکراری است بلکه ناشی از آن است که کودک نمی داند در گام بعدی چه کند. داستان های اجتماعی به این موضوع کمک می کنند.

گروه مهارت های اجتماعی

جلسات مهارت های اجتماعی جلساتی متشکل از چند کودک است که برای کودکان دارای اوتیسم این شانس را ایجاد می کند که در محیطی حمایت شده به تجربه مهارت های اجتماعی بپردازند. برخی از اهداف جلسات مهارت های اجتماعی عبارتند از: مهارت های پایه برای تعامل اجتماعی (تماس چشمی، فضای شخصی، بلندی صدا)، تشخیص و نام گذاری هیجانات خود، مهارت های محاوره (آغاز، تداوم، ختم محاوره، رعایت نوبت)، خودآگاهی، اعتماد به نفس و ….

درمان های مستلزم دست ورزی

یکپارچگی حسی

یکپارچگی حسی درمانی است که در تلاش است توان مغز را برای یادگیری توانایی هایی از قبیل تمیز صداها از هم، به خاطر سپردن توالی صداها، تطابق محرک های بینایی و … افزایش دهد. هدف از درمان یافتن سطحی از ورودی های حسی از هر حس است که برای کودک مناسب باشد. اگر کودک دارای بیش حسی است یعنی واکنش او به ورودی های حسی بیش از حد می باشد، هدف فراهم کردن تحریکات نرم و آرام می باشد مانند تاب دادن.

اگر کودک کند حس است یعنی واکنش به ورودی های حسی کمتر از حد می باشد باید برای کودک فعالیت هایی تدارک دید که منجر به تحریک حسی کودک شود مثل پریدن، چلاندن، برس کشیدن و …

مدیریت رفتاری و دارودرمانی

مشکلات رفتاری کودک اوتیسم می تواند کارهای ساده مثل خوابیدن شبانه را نیز به مشکل تبدیل کند. نقایص نورولوژیک می تواند منجر به مشکلات رفتاری در کودکان اوتیسم شود که در این صورت باید مشکلات را به تکنیک های رفتاری خاموش کرد. گاهی نیز ریشه ی رفتار های ناهنجار بیولوژیک است که در این صورت علاوه بر رفتار درمانی، مصرف دارو نیز ضروری است.